ГУЛНОЗА ШАВКАТОВНА ДЖУРАКУЛОВА

Термиз, Узбекистан.

Адабиётшуносликда достон жанри синкретик ижод намунаси сифатида ўрганилади. Ёзма адабиётдаги достонлар шаклан маснавий тарзда қофияланади ва шеърий матндан иборат бўлади. Шунинг учун ёзма достонларни қадимда маснавий атамаси билан юритишган. Оғзаки адабиётдаги достонлар эса шеърий ва насрий парчалардан иборат матнга эга бўлади. Шунинг учун бу достонларни, асосан, эпик жанрга мансуб деб топилган бўлса ҳам, уларда лирик ифода уйғун ҳисобланади. Бадиий адабиётдаги лирика инсон ҳис-туйғу, ички кечинмаларини ифодалаш учун қўлланади. Маълумки, ҳаётда турли воқеа-ҳодисалар рўй беради. Лирик асарларда ана шу воқеа-ҳодисалар таъсирида шахс қалбида рўй берган кечинмалар ифодаланади. Айниқса, Хоразм достонлари матнига мурожаат қилсак, шеърий парчаларда эпик воқеа ривожи деярли кузатилмайди.

Чўлиева Нилуфар

Қарши, Ўзбекистон

Маълумки, кейинги йилларда адабиётшунослигимизда шахснинг психологик эврилишлари жараёни соҳа мутахассисларининг диққат марказида бўлиб келмоқда. Сабаби, мустақиллигимиз шарофати билан адабиётнинг мафкуравийлашувига чек қўйилди ва унинг асл мақсади соф инсон қиёфасини ёритиш эканлиги қарор топди. Зеро, мустақиллик даври ўзбек адабиёти олам ҳодисалари ва одам руҳияти қирраларига хилма-хил қараш, оламнинг мавжудлик йўсини ва ундаги тартиботларни турлича изоҳлаш имкони бўлган адабиётдир. Бу адабиёт миллат аҳлининг кўнгли, сезимлари ва руҳиятини тасвирлашга эътибор қаратиши натижасида инсон асосий бадиий қадриятга айланди.

Плотникова Анна

Полтава (Украина),

Ланьчжоу (Китай) 

Творчество Ли Бо, как образец лирики эпохи Тан, представляет особый интерес для исследователей китайской литературы, поскольку неоспорим его вклад в развитие средневековой танской лирики. Источники свидетельствуют о девятистах сохранившихся стихотворениях поэта, которые, несомненно, несут литературоведческую ценность. Нас интересует один из важных аспектов поэзии Ли Бо - использование цветовых эпитетов в формировании художественного мира автора. Нужно сказать, что ранее роль цвета практически не привлекала внимание исследователей творчества и стиля поэта. Целью статьи является попытка охарактеризовать функции цветовых эпитетов в произведениях китайского поэта Средневековья. Исследование проводилось на материале стихотворений Ли Бо в переводе А. И. Гитовича и В. М. Алексеева.

Усмонова Моҳира Кенжаевна

Қарши ДУ мустақил изланувчи

Ўзбек тилшунослигида соддалашиш ҳодисасига профессор А.Ғуломов ХХ асрнинг 50-йилларидаёқ жиддий эътибор қаратади ва талай мисолларни таҳлил қилиш натижасида бу ҳодисага қуйидагича таъриф беради: Сўзнинг морфологик ҳолатидаги бу тарихий ўзгариш – бир неча қисмли сўзнинг ажралмас бир бўлакка айланиши соддаланиш деб аталади. Бундай соддаланиш қўшма сўзларда ҳам бўлиши мумкин[1,9].

Шадманова Н.И Қарши

Муҳандислик-иқтисодиёт інститути

“Темур тузуклари” – подшоларнинг туриш–турмуши, ахлоқ–одоби меъёрларини белгиловчи рисоладир. Бу асар “Тузуки Темурий” (“Темур тузуклари”) “Малфузоти Темурий” (“Темурнинг айтганлари”), “Воқеъоти Темурий” (“Темурнинг бошидан кечирганлари”) каби номлар билан аталиб келинган. Асар икки қисмдан иборат бўлиб, унинг биринчи қисмида тарихда машҳур жаҳонгир, саркарда ва истеъдодли давлат арбоби Амир Темурнинг ёшлигидан то вафотига қадар кечган ҳаёти ва ижтимоий–сиёсий фаолияти, яъни унинг Мовароуннаҳрда марказий ҳокимиятни қўлга киритиш, феодал тарқоқликка барҳам бериш ва марказлашган давлат тузиш, қўшни юрт ва мамлакатларни қўлга киритиш воқеалари қисқача баён қилинган. Иккинчи қисм буюк жаҳонгирнинг ўз тилидан баён қилинган бўлиб, унинг тожу тахт ворислари, фарзандлари ва набираларига, қолаверса, кейинги авлодга айтган ўзига хос васияти ҳамда панд–насиҳатларидан иборат.