Каримова Юлдуз Акуловна Джизак,

Республика Узбекистан

В результате зарубежной командировки организованного в 1992 году, достойно признанного и действующего международного фонда Бабура, привезённой приключенческой повести «Бабур-тигр» - “Babur, der Tiger” Фрица Вюртле австрийского учёного и писателя, немца по происхождению, изречение «хорошая книга – это праздник» ещё раз доказало свою правоту.

Хайитова Феруза Абдухоликовна

г.Термез, Узбекистан

Пословицы с компонентами parents, children, father, mother, son, daughter составляют обширную группу, при этом наибольшую группу образуют пословицы с концептом children. В данной группе английских пословиц возможна реконструкция только прототипа children.

Холиёров Ўрал Менглиевич

Узбекистан, Термез

Ўзбек тилида киноянинг ифодаланиш имкониятлари жуда кенг бўлиб, фақат тил воситалари билангина чекланмайди. Чунки сўзловчи кинояни турли мақсад ва вазиятларда қўллайди. Маънонинг ифодаланиши нутқ вазияти ва шароитига кўра воситаларнинг имкониятларига мослашади. Айрим воситалар маънони очиқ ўзаро эркин мулоқот шароитида ифодалайолса, айримлари ёпиқ ва зимдан ифодалаш учун хосланган бўлади. “Сўз ёки гап нутқ контекстида ўзининг одатланилган қўлланишларига зид равишда кишида шубҳа уйғотадиган кулгили ва “эгри” маъно касб этади”[2, c.132]. Ана шу кулгили ҳолатни туғдиришда шароит ва воситаларнинг мослашуви жараёни кечади. Айрим ҳолларда тил воситалари мазкур шароит билан тўғридан-тўғри мослаша олса, бошқаларида мослаштирувчи омил сифатида новербал воситалар ҳам юзага чиқади. Баъзан киноянинг “айёрона сукут” сифатида эътироф этилиш ҳолатлари ҳам фикримизга далил бўла олади [1, c.9].

Менглиев Бахтиёр Ражабович

Узбекистан, Ташкент

Тил мураккаб яхлитлик сифатида лисоний имконият ва нутқий воқелик ҳамда сатҳлари ҳамда уларни боғловчи меъёр (лисоний имкониятлардан фойдаланиш қоидалари)дан иборат [4, с. 20]. Лисон ва нутқ дихотомияси билан шуғулланган тилшуносларнинг таъкидлашича, лисоний имконият нутқда меъёр асосида воқеланади, шу билан бирга, нутққа нисбатан “образсиз” ҳамда “жонсиз”дир. Нутқнинг образлилиги эса прагматик омиллар асосида вужудга келади, лисоний имкониятни “жонлантирувчи” ҳодисалар мажмуи сифатида қаралади.

Дилноза Жамолиддинова Мирхожиддиновна,

Маматқулова Малика Хўжаевна

Фарғона вилояти Кўқон шахар

Ўзбек тилидаги бадиий матнларда парантезаларнинг семантик-грамматик ва лингвопоэтик хусусиятлари муаммосини тадқиқ этиш қуйидаги умумий хулосаларни чиқаришга имкон беради.

Халмуратов Т.Ж., Реимова Ш.Ж., Халмуратов И.Т.

Нукус, Узбекистан

Ўзбекистон Республикаси таълим тизимида таълим ва тарбиянинг узвий равишда олиб борилиши нафақат мамлакатнинг интеллектуал жиҳатдан юксалишига, шунингдек, маънавий баркамол бўлишини ҳам таъминлайди. Шу маънода муҳтарам Президентимиз И.А. Каримов бу масалага эътибор бериб қуйидагиларни таъкидлайди: «Шуни унутмаслик керакки, келажагимиз пойдевари билим даргоҳларида яратилади, бошқача айтганда, халқимизнинг эртанги куни қандай бўлиши фарзандларимизнинг бугун қандай таълим ва тарбия олишига боғлик» [1, 61].

Серикова С.К., СабироваД.А.

Алматы, Казахстан

Современная действительность диктует новые взгляды и подходы при рассмотрении человека, его жизни, отношений с окружающим миром людей и обстоятельств. Писатели Казахстана в этом смысле не являются исключением. Освободившись от социального заказа советского времени на изображение определенного «героя дня», беллетристы обратили свое пристальное внимание на внутренний психологический облик отдельной личности. Основополагающие критерии, без которых долгое время любой литературный образ считался ущербным, стали второстепенным фоном для более глубокого раскрытия смятения и внутренней дисгармонии, либо созвучия и умиротворения в душе героя.

Маманова Адолат – ўзбек

филологияси факультети 3-курс талабаси

Ўзбекистон Республикаси,

Қарши давлат университети

Маълумки, диалектолизмлар истеъмол доираси чегараланган сўзлар сирасига кириб, мустақил аташ маъносига эга ва лексик сатҳ бирлиги сифатида қаралади. Адабий тил билан бадиий тилни қиёслаганда бадиий тилда шевага оид сўзлар қўлланилиши жиҳатидан адабий тилдан фарқланишини кузатамиз [1, 2]. Бадиий асарлар тилида шевага оид сўзлар маълум бир мақсадда қўлланилиб, улар поэтик жиҳатдан актуаллашади. Биз қуйидаги мақоламизда Шукур Холмирзаев ҳикоялари тилининг бадиийлигини таъминлашда шевага оид сўзларнинг ўрни ва аҳамиятини қараб чиқамиз.

Серикова Динара

Научный руководитель: К.ф.н., доцент Бекмашева А.Н.

Республика Казахстан, г. Уральск

Тілді зерттеудің антропоцентристік бағыты тіл біліміндегі адамның тілдік факторы мәселесін, тілдің адамға қызмет етуін, тіл арқылы адамның табиғатын ашуды, түсінуді қарастырады. Осыған сәйкес әйел-¬ана болмысына қатысты тілдегі таңбалық бірліктер халықтың дүниетанымы мен болмысынан, рухани мәдениеті мен сол халық тіршілігінен, өмір сүрген ортасынан, менталитетінен, психологиясы мен әлеуметтік-саяси көзқарасынан мағлұмат беретін ұлттық құбылыс болып табылады. Себебі адамзат үшін ақиқат дүние біреу болса, оны түсіну, тану, сол дүниенің біртұтас бейнесін санада қалыптастыру әрекеттері әр адамда, әр ұлтта, оның әлеуметтік өкілінде (мысалы, әйелдерде) әр деңгейде және сан алуан интерпретацияда беріледі. Сондықтан тіл иесінің ой-өрісіне, концептуалдық әлеміне байланысты дүниенің танымдық бөлшектері тілде өзінше көрініс табады, өзінше бейнелеп суреттейді, ал тіл иесі танымдық ойын өз тілінде сақталған дүние бейнесіне сәйкес танытуға тырысады.

БОТАБАЕВА ЖАНАТ ТҰҢҒЫШБАЙҚЫЗЫ

Қазақстан/Қызылорда

Қорқыт ата мұсылман түріктердің рухани атасы және көсемі. Қолындағы қобызымен дүниені аралаған Қорқыт ата, оғыздардың ұлттық, рухани құндылықтарын меңгеріп, олардың күшті қауым болып, ұрпақтарынын жалғастыру үшін күш салып, көптеген жерлерді аралаған, барған жерлерінде ізін қалдырған. Азербайжанның белгілі жазушысы Анардың айтуы бойынша ғасырлар бойы бүгінге дейін жеткен, келешек ұрпаққа тарту болған Қорқыт ата сөзіне, Қорқыт ата медетіне, Қорқыт ата дұғасына бүгінгі күні бұрынғыдан да көп мұқтажымыз бар [1,23].